(fot. Sylwia Piekarek - 2001)

(fot. Sylwia Piekarek - 2005)

(fot. Andrzej Czyżewski - 2006)

(fot. Brigida Kicińska - 2009)

(fot. Brigida Kicińska - 2009)

(pocztówka z ok. 1915 r.)

(reprodukcja - Schlesische Monatshefte 04 1930)

(zdjęcie z p. XX w.)

(fot. Brigida Kicińska - 2009)

(fot. Brigida Kicińska - 2019)

(fot. Brigida Kicińska - 2019)

(fot. Brigida Kicińska - 2009)

(fot. Krzysztof Halaburda - 2023)

(reprodukcja - Oberschlesien im Bild - 1928 nr. 3)

Położenie. Miasto siedziba powiatu, ok. 30 km na zach. od Katowic. Park Przyjaźni Polsko – Francuskiej – ulica Kozielska.

Historia. Kościół p.w. Wniebowzięcia MB z 1493 r. Zbudowany w Zębowicach (Olesno). Przebudowany w XVII w. przez mistrza ciesielskiego Wojciecha Kokota. Wieżę dobudowano w 1777 r. W 1878 r. Johann Gaida przemalował polichromię. W 1925 r. przeniesiony do Gliwic na cmentarz centralny. Pracami kierowali Robert Jozrfek i Karl Platzek. Remontowany w 1956 r. Okradziony z obrazów w 1978 i 1981 r. W 1992 r. rozebrany i w latach 1998 – 99 po konserwacji, ustawiony w obecnym miejscu. W belce kościoła znajduje się pocisk niewypał artyleryjski z okresu 3 Powstania Śląskiego z 1921 r.

Budowa i wyposażenie. Kościół drewniany, jednonawowy konstrukcji zrębowej. Obecnie nieorientowany, zbudowany z drewna dębowego i sosnowego. Mniejsze prezbiterium od nawy, zamknięte prostokątnie z boczną zakrystią na planie prostokąta z lożą kolatorską na piętrze i zewnętrznymi schodami. Kruchta z boku nawy. Wieża konstrukcji słupowej od frontu nawy z kruchtą w przyziemiu, o trzech kondygnacjach. Ostatnia część ośmioboczna zwieńczona gontowym hełmem baniastym z latarnią. Dzwon z 1927 r. z odlewni Alberta Geittner i Sohne. Dach dwukalenicowy, kryty gontem z ośmioboczną wieżyczką na sygnaturkę. Zwieńczoną cebulastym hełmem gontowym i podwójną latarnią. Obok wieży zewnętrzne schody prowadzące na chór. Wewnątrz strop płaski wspólny dla nawy i prezbiterium. Chór muzyczny wsparty na 12 profilowanych słupach z XVIII w., z wystawką na planie trapezu w części środkowej i ażurową balustradą. Prospekt organowy rokokowy z XVIII w. – została szafa, instrument firmy Rieger z 1927 r. niezachowany, obecny elektroniczny. Podłoga z płytek kamiennych. Polichromia iluzjonistyczną w stylu późnobarokowym z XVIII w. Przedstawia Świętego Pawła i Elżbietę, Oko Opatrzności, oraz Koronację Matki Boskiej w otoczeniu muzykujących aniołów. Uzupełniona symbolami wezwań litanii loretańskiej. Postacie Świętych Wiktora i Amalii w loży kolatorskiej. Ołtarz główny i ambona późnobarokowe z p. XVIII w. Ołtarze boczne klasycystyczne z 1 poł. XIX w. Kropielnice z XVIII w.: marmurowa i drewniana. Liczne obrazy i rzeźby barokowe, tym unikalne figury wycięte z desek z XVIII w., umieszczone za ołtarzem głównym. Figura klęczącego proboszcza – fundatora z 1505 r., obecnie w pocysterskim zespole klasztornym w Gliwicach. Ogrodzenie murowano – metalowe.

Także warto zobaczyć. W Gliwicach znajdziemy wiele ciekawych zabytków.

Literatura. [8][15]

Strona główna